მე ქართველი ვარ! წარსული მაქვს გასაოცარი. რას არ გაუძლეს ჩემი ციხის სველმა კედლებმა. მე, ცასთან ახლოს, უძველესი მაქვს სალოცავი და არასოდეს მიწერია გადაშენება. მე ქართველი ვარ! ანბანი მაქვს ამოუხსნელი. ენა მაქვს უფლის სადიდებლად დაბადებული. ცრემლია ჩემი ისტორიის ყველა ფურცელი, მყავდა თევდორე და...

ადამიანი შეცდება და გაკადრებს რაღაცას. არ უნდა მოგივიდეს გული, თვარა, მან რომ თავისი შეცდომით ჩაიდინა, იმ შეცდომაზე უარესს ჩაგადენინებს წყენა და გაბრაზება.” გამონათქვამები ჭაბუა ამირეჯიბი - დათა თუთაშხია...

ზურაბ ქაფიანიძე: ,ღვინოზე ერთ ლამაზ ზღაპარს გიამბობთ, რომელიც შვიდი ათასი წლის წინანდელია. ქართველმა კაცმა ვაზი იპოვა, მისი ნაყოფი იგემა და მოეწონა. წამოიღო სახლში, დარგო, გაამრავლა, კარგი მოსავალი მიიღო. ვერ მოერია ყურძენს და გადაწყვიტა დაეწურა. დაწურა და წვენი შეინახა. სითხე დადუღდა, მაჭრად იქცა...

თოვას ფეხდაფეხ ავასწროთ, მთაში წავიდეთ ერთად, ბუხარს ფიჩხები შევუნთოთ- მე თავს დაგადებ მკერდთან.... მერე ლექსებსაც მოგიქსოვ, სუნთქვს დაგაფენ მხრებთან, მთელი ზამთარი დავრჩები შენს მხებზე....შენთან....შენთაააააან!!!!! /დიკა სალაყაია/...

"დედობა დიდი ცოდნაა, უფრო ზუსტად, სიბრძნეა, ოღონდ, დედობაში მარტო ბავშვის გაჩენა არ იგულისხმება. ბავშვის გაჩენის უნარი და დედობის უნარი სხვადასხვა ცნებებია." /ოთარ ჭილაძე/...

... თვალი დავხუჭე და წარსულს გავეკიდე, სიყრმემ გულის გულში გაიარა, ბავშვურ სიხალისემ ძარღვი გამიწყვიტა, თვალი ჩამიკრა და გვერდით ჩამიარა. ხელი წავატანე გიშერ ნაწნავებში, ანცად გამომტაცა თმა და გაიცინა, მითხრა წარსულშია შენი ალქაჯობა, შენ გაიზარდე და მან კი დაიძინა. უკან არ გამომყვე, ძალა არ გეყოფა,...

იცი რა მინდა? მე და შენ ორნი უბრალოდ დღეებს ერთად ვითვლიდეთ და გარეთ იყოს ისეთი თოვლი, რომ სადღაც წასვლა ძლიერ გვიჭირდეს. იცი რა მინდა? ვხურავდეთ ფანჯრებს და ძველ ბუხარში ვანთებდეთ ფიჩხებს, შენ მიმზადებდე ჟოლოს ჩაის და არ მაშინებდეს ზამთრს სიცივე. იცი რა მინდა? იყოს სიჩუმე, ფანჯრებს მიღმა კი...

ძველი სახლი უბანში შავ-თეთრი ფერის მონაცვლეობით, აცილებს წუთებს სიკვდილით ორსულს, ხარის უსიტყვო ამობღავლებით, დანადაბჯენილს სიცოცხლე რომ სურს, ყურს უგდებს, როგორ ეშლება ძვლები, ხერხემლის ტკაცუნს - ფუტურო თავხეს, მინებჩამტვვრეულ ფანჯრებით წყევლის ჭიშკართან ასკილს, ლაღსა და თავხედს. ის კი ნიავის...

ადამიანმა იარა... იარა... და როცა ცხრა მთა გადაიარა, უკან მოიხედა და მთელი ცხოვრება, ტანჯვად დაინახა, ლხენად კი არა. თმაში ჭაღარა გამორეულმა, სასო დაკარგა, რწმენა კი არა, ბევრი იარა თუ ცოტა იარა, კარგად იარა თუ ცუდად იარა... აღმართზე აიარა, დაღმართზე ჩაიარა და ყველა უფსკრულის კიდეზე გაიარა....

ჯერ მეც არ ვიცი მათ რა მოუვათ. თამარ შარვაშიძე რომელს შეიყვარებს... არზაყან ზვამბაიას, თუ თარაშ ემხვარს? ან არზაყანის გული ვის მიენდობა? სათნო ძაბულის თუ თამარ შარვაშიძეს? ტარიელ შარვაშიძე და კაც ზვამბაია როგორ შეეთვისებიან ახალ დროს? ან ის ბედდამწვარი ლუკაია ლაბახუა როგორ დაასრულებს ცხოვრების...

*** გაგიჟდაო, მერე ვიღაც იტყვის, ზამთრის სუსხში იებს სთხოვსო გამვლელს, ყველა ნაბიჯს დაუთვლიან თითქმის, აბა ქვეყნად ავის მთქმელს რა დალევს. გაგიჟდაო, სიყვარულის ალით, იტყვიან და დააყრიან ქილიკს, მთვარის შუქზე ლოცულობსო ღამით, უსინათლოს დაჰყვებაო ბილიკს. მიუკრავსო გვირილები ბღუჯად, ცრემლ-გამშრალი...

ჩვენ არაერთხელ გვითქვამს, რომ ერის პირქვე დამხობა, გათახსირება, გაწყალება იქიდამ დაიწყება, როცა იგი თავისას ისტორიას ივიწყებს. როცა მას ხსოვნა ეკარგება თავისის წარსულისა, თავისის ყოფილი ცხოვრებისა. დავიწყება ისტორიისა, თავისის წარსულისა, და ყოფილის ცხოვრების აღმოფხვრა ხსოვნისაგან - მომასწავებელია...